Biolaboratoriya - biologik laboratoriya qishloq xo‘jaligida ekinlarni zararkunanda hasharotlardan, kasallik, begona o‘tlardan biologik usulda himoya qilishni amalga oshiradigan va nazorat qilib turadigan muassasa hisoblandi. Biolaboratoriyalarda qishloq xo‘jalik ekinlarini o‘sib rivojlanishiga hamda mo‘l hosil berishiga halaqit qiladigan zararkunandalarga qarshi entomofaglar ko‘paytiriladi.

   Entomofaglar - o‘simliklarni zararkunandalardan himoya qiluvchi biologik vositalardir. Entomofaglarga trixogramma, oltinko‘z, brakon va boshqa foydali hasharotlar kiradi.

   Trixogramma - zararkunandalarning 70 dan ortiq turlariga, jumladan o‘tloq, poya va makkajo‘xori kuyasi, karam oqkapalagi va boshqa zararli hasharotlarga qarshi kurashishda keng qo‘llaniladi.

   Trixogrammadan makkajo‘xori, soya, kungaboqar, no‘xat, paxta, kartoshka va boshqa turdagi qishloq xo‘jalik ekinlarini zararlaydigan hasharotlarga qarshi foydalaniladi.

   Trixogramma zararkunandalarning yangi qo‘yilgan tuxumlariga tuxum qo‘yadi va shu bilan zararli hasharotlarni butunlay yo‘q qiladi.

   Bitta urg‘ochi trixogramma 80 tagacha tuxum qo‘yadi, yangi avlodning chiqishi 14 kungacha davom etishi mumkin. G‘alla maydonlariga hamda ariq yoqalariga aprel oyidan 1 gektarga 1-1.5 grammdan o‘simliklarning zararlanish darajasiga qarab 3 kun oralatib trixogrammalar qo‘yiladi.

   Trixogramma hasharotlari zararkunandalarning 215 turini yo‘q qiladi. Mavsumda maksimal ta’sir ko‘rsatish uchun 1-2 marta trixogramma qo‘llaniladi.

   Ushbu entomofagning texnik samaradorligi 82% gacha hosilni saqlab qoladi.

   Brakon - dalalarni 60 dan ortiq zararkunanda turlaridan, shu jumladan kuyalardan himoya qilishga qodir entomofaglar turi. Brakon ayniqsa, don, sabzavot, mevali daraxtlar va uzumzorlarda samarali ishlaydi. Don, paxta, sabzavot va poliz ekinlari hamda mevali ekinlarga ta’sir qiluvchi 60 ga yaqin turdagi zararkunandalarni yo‘q qiladi.

   Brakon ko‘pchilik zararkunandalarning lichinkalarida parazitlik qiluvchi hasharotdir.

   Brakon o‘z embrionlarini zararkunandalarning lichinkalariga joylashtirishdan oldin xo‘jayin lichinkani falaj qiladi,  tuxum qo‘yilgandan keyin zararkunandaning qurti nobud bo‘ladi.

   Kun davomida brakon lichinkalari chiqadi. Ko‘pincha brakon tuxum qo‘yish uchun ekinlarga katta zarar yetkazadigan ko‘sak qurti, makkajo‘xori kuyasi lichinkalarini  tanlaydi.

   Brakon avlodining rivojlanishi 18 kungacha davom etadi. Har bir zararkunanda lichinkasiga 10 tagacha  tuxum qo‘yishi mumkin. Ba’zi ma’lumotlarga ko‘ra, hududda zararkunandalarni butunlay yo‘q qilish uchun 1 ga yerga 1.5 mingta brakon qo‘yish kifoya. Iyun, iyul, avgust oylaridan boshlab ko‘sak qurtiga qarshi brakonlar 10 kun oralatib chiqariladi.

   Ushbu entomofagning texnik samaradorligi 72% dan ortiq hosilni saqlab qoladi.

   Oltinko‘z - bugungi kunda dehqonchilikda ishlatiladigan eng samarali entomofaglardan biri. Bir yil davomida 76 turdagi zararkunandalar va 11 turdagi kana tuxumlari bilan oziqlanadigan lichinkalarning beshta avlodini beradi.

    Shuning uchun, ushbu entomofagni joriy etish ko‘pchilik ekinlar uchun samarali bo‘lib, vegetatsiya davrining barcha bosqichlarida amalga oshirilishi mumkin.

   Har bir lichinka 400 tagacha shira, 2 mingdan ortiq o‘rgimchakkana, kolorado kartoshka qo‘ng‘izining 300 ga yaqin tuxumini yo‘q qilishga qodir. Lichinkalari 14 kungacha yashaydi. Urg‘ochilar tug‘ilgandan 5-10 kun o‘tgach yangi avlod bera boshlaydi va tuxum qo‘yish 1-2 oy davom etadi. 1 ga ekin maydonlariga 3 kun oralatib ming, bir yarim mingtagacha oltinko‘z uchiriladi.

   Ushbu entomofagning texnik samaradorligi  97% gacha  hosildorlikni saqlab qoladi.

   O‘simliklarni to‘liq himoya qilish va hosilning maksimal xavfsizligiga 90% gacha erishish uchun o‘simliklarning o‘sish bosqichiga, shuningdek, o‘simliklarning turlari va rivojlanishiga qarab tanlab olinadigan to‘g‘ri turdagi entomofaglarni zararkunandalar populyatsiyasiga qarab o‘z vaqtida joriy etish kerak. Mavsumga tayyorgarlik ko‘rayotganda, dalaga ishlov berish vaqtiga qadar biolaboratoriyalarda kerakli entomofaglar populyatsiyasini ko‘paytirish uchun dalaning entomofaglar bilan davolash rejasini tuzish muhimdir.